Avrupa’nın üç büyük havacılık-uzay oyuncusu Airbus, Thales ve Leonardo, özellikle Elon Musk’ın Starlink ağına karşı rekabetçi bir ölçek yaratmak için uydu operasyonlarını tek çatı altında birleştirme planını duyurdu.
Finansal şartlar açıklanmadı ancak girişim, Starlink ve Amazon’un Project Kuiper projelerinin, bağlantının yetersiz olduğu geniş coğrafyalara uydu genişbant götürme yarışını kızıştırdığı bir döneme denk geliyor.
Şirketler, ittifakın hedefini, “telekomünikasyon, küresel navigasyon, Dünya gözlemi, bilim, keşif ve ulusal güvenlik gibi kritik alanlarda Avrupa’nın stratejik özerkliğini güçlendirmek” olarak özetliyor. Plan; üretim, konuşlandırma ve işletmede sinerji yaratmayı amaçlıyor. Roket fırlatma sistemleri (örn. Airbus’ın Ariane ailesi) birleşim kapsamına dahil değil; bu nedenle SpaceX’in yeniden kullanılabilir Falcon’larına doğrudan bir rakip konumlanması söz konusu değil.
IRIS2: Avrupa’nın güvenlik odaklı takımyıldızı
Birlik adımı, Avrupa Birliği’nin IRIS2 adlı güvenli iletişim odaklı uydu takımyıldızı projesiyle de örtüşüyor. 2030’da faaliyete geçmesi planlanan IRIS2’nin yaklaşık 300 uydu ile hizmet vereceği ve özellikle güvenli haberleşme kabiliyetini öncelediği belirtiliyor. Thales, uydu operatörleriyle imzalanan 100 milyon avroluk ilk mühendislik sözleşmesinin, uzay operasyonlarında planlanan işten çıkarmaları durdurmaya imkân tanıdığını duyurdu.
Yeni grubun ölçeği ve takvim
Birleşik Avrupa uydu oluşumunun yıllık cirosu mevcut operasyonlar baz alınarak yaklaşık 6,5 milyar avro olarak öngörülüyor; sipariş birikimi ise üç yıllık satış hacmine denk bir büyüklüğü işaret ediyor. Merkez, Airbus ve Thales’in güçlü üretim ve Ar-Ge varlığına sahip olduğu Toulouse (Güney Fransa)’da konumlandırılacak.
Düzenleyici onayına bağlı olarak “Bromo” kod adlı yapı 2027’de faaliyete geçecek. Hisse dağılımının Airbus %35, Thales %32,5 ve Leonardo %32,5 şeklinde planlandığı belirtiliyor. Konsorsiyum; dünya çapında yüksek hızlı ağların yaygınlaşmasını desteklemek üzere bir dizi telekom ve navigasyon uydusunu üretip konuşlandıracak ve bakımını üstlenecek.
Ortak açıklamada CEO’lar, iş birliğinin Avrupa hükümetlerinin endüstriyel/teknolojik kapasiteyi güçlendirme ve uzayda özerklik vizyonuyla uyumlu olduğunun altını çizdi. Fransa Maliye Bakanı Roland Lescure ise anlaşmayı “mükemmel bir haber” olarak niteleyerek, stratejik bir sektörde Ar-Ge yatırımlarını artıracağını ve Avrupa egemenliğini pekiştireceğini vurguladı. Bu şekilde Starlink’e olan bağımlılık da minimuma düşecek.
