Avrupa’da bir araştırma ekibi hastalıkları yıllar öncesinden öngörebilen yeni bir yapay zeka modeli geliştirdi. Delphi-2M adı verilen bu model, bir kişinin sağlık geçmişine bakarak 1000’den fazla hastalık için risk tahmini yapabiliyor. İşte detaylar…
Delphi-2M, İngiltere’nin yarım milyon kişilik UK Biobank veri tabanıyla eğitildi. Bu veri tabanı kişilerin sağlık kayıtlarından genetik bilgilerine kadar geniş bir içerik sunuyor. Yani yapay zekaya milyonlarca satırlık bir sağlık hikayesi okutulmuş. Delphi-2M, ChatGPT gibi modellerin kullandığı ‘transformer yapısını’ temel alıyor. Normalde bu yöntemde AI sistemlerine cümlelerin sırası ve anlamı öğretiliyor. Burada ise aynı yöntemle teşhislerin sırası ve hangi hastalıkların birlikte görüldüğü öğretilmiş. Bir bakıma Delphi-2M sağlık verilerini cümle gibi okuyup, grameri çözmüş.
Alman Kanser Araştırma Merkezi’nden Moritz Gerstung, yeni AI modelinin kalp krizi riski gibi konularda isabetli tahminler yapabildiğini söylüyor. Sistem, Danimarka’da iki milyona yakın kişiden alınan sağlık kayıtlarıyla da test edildi. Her şeye rağmen uzmanlar temkinli. Çünkü kullanılan veriler yaş, etnik köken ve sağlık hizmetlerine erişim açısından sınırlı. Bu yüzden model henüz hastanelerde kullanılmaya hazır değil. Yine de gelecek için umut veriyor.
Bugün İngiltere’de doktorlar kalp krizi riskini tahmin etmek için QRISK3 gibi yazılımlar kullanıyor. Delphi-2M’in farkı ise aynı anda yüzlerce hastalık için ileriye dönük tahmin gerçekleştirmesi. Araştırmacılar bunun sağlıkta ‘önleyici tıp’ için güçlü bir adım olduğuna dikkat çekiyor.
