Küresel otomotiv endüstrisinin aylarca süren belirsizlik içinde beklediği haber sonunda geldi. ABD hükümeti, Avrupa Birliği ile yürütülen uzun müzakerelerin ardından ithal edilen Avrupa otomobilleri ve otomobil parçaları için gümrük vergisini %15 olarak resmen onayladı.
Federal Sicil’de 24 Eylül’de yayımlanan duyuruda, yeni oran 1 Ağustos itibarıyla geriye dönük olarak yürürlüğe girdi. Bu karar, piyasalara netlik kazandırarak hem üreticiler hem de yatırımcılar açısından kritik bir dönüm noktası oldu.
Avrupa Otomotiv Sektöründe Rahatlama
Kararın ardından borsalarda hızlı bir yükseliş görüldü. Volkswagen, Porsche ve Mercedes-Benz hisseleri açıklamanın hemen sonrasında kayda değer artış gösterdi. Özellikle ABD pazarına yoğun ihracat yapan markalar için bu gelişme büyük önem taşıyor. Mercedes-Benz yaptığı açıklamada, kararı “olumlu bir adım” olarak değerlendirdi ancak Atlantik’in iki yakasındaki politikacıları daha da adil bir anlaşma için görüşmeleri sürdürmeye çağırdı. Almanya’nın otomotiv lobisi VDA da aynı çizgide açıklama yaparak yeni oranın hâlâ “somut bir zorluk” olduğuna dikkat çekti.
%25’lik Tehditten %15’e
Yeni oranın neden temkinli iyimserlikle karşılandığını anlamak için son yıllara bakmak gerekiyor. Normal şartlarda, AB’den ABD’ye ithal edilen otomobiller için gümrük vergisi sadece %2,5 iken, SUV’ler için bu oran %25’ti. Ancak Trump yönetimi, tüm Avrupa araçlarına %25 vergi getirme tehdidinde bulunarak sektörü adeta kilitlemişti. Bu belirsizlik ortamında alınan her iş kararında olası %25 vergi artışı baskısı hissediliyordu. Dolayısıyla, bugün açıklanan %15’lik oran, en kötü senaryoya göre ciddi bir geri adım anlamına geliyor.
Elektrikli Araçlar İçin Kritik Etki
Karar, otomotiv sektöründeki tüm ithal araçları kapsasa da, en sert etkiyi elektrikli araç pazarında gösterecek. Çünkü Amerikan pazarında en çok tercih edilen elektrikli modellerin önemli bir kısmı Avrupa’dan geliyor. Porsche, Audi, Volkswagen ve Mercedes-Benz elektrikli SUV ve sedan modelleri artık %15 gümrük vergisine tabi olacak.
Bu, fiyat rekabetini zorlaştıracak bir tablo çiziyor. Örneğin, 77.000 avroluk bir elektrikli SUV, ABD’ye ithal edildiğinde %15 vergiyle birlikte bayilere ulaşmadan önce 11.500 avro ek maliyet taşıyacak. Bu maliyet doğrudan tüketiciye yansıyacak ve Amerikan yapımı elektrikli araçların fiyat avantajını güçlendirecek.
Daha Geniş Bir Ticaret Dengesi
Uzmanlara göre, otomotiv sektörü için bu anlaşma sadece “geçici bir rahatlama” niteliğinde. Stratejik ve Uluslararası Araştırmalar Merkezi (CSIS) analistleri, gümrük vergilerinin tek başına tüm tabloyu açıklamadığını, siyasi gerilimler, çevresel regülasyonlar ve ticaret dışı engellerin de sektörü şekillendirmeye devam edeceğini belirtiyor.
Yine de otomobil üreticileri için artık üzerinde hesap yapılabilecek net bir oran mevcut. Bu durum, belirsizlikle dolu %25 tehdidinden çok daha öngörülebilir. Fakat unutulmamalı ki, birkaç yıl önce ABD’ye Avrupa’dan araç getirmek çok daha ucuzdu. Bugün, popüler elektrikli modeller dahil olmak üzere, Avrupa’dan ithal edilen bir otomobilin maliyeti önceki döneme göre yaklaşık altı kat daha yüksek.
