NASA, TOMEX+ (Turbulent Oxygen Mixing Experiment Plus) adlı sondaj roketi görevine start vermek için gün sayıyor.
Bu özel misyon, Dünya’nın mezopoz bölgesindeki türbülansı tarihte ilk kez üç boyutlu olarak görüntülemeyi hedefliyor. Elde edilecek veriler; yüksek irtifa bulutlarının oluşumu, uydu yörüngelerindeki sürüklenme ve hatta diğer gezegenlerin atmosferik süreçlerini anlamak için kritik rol oynayacak.
Mezopoz: Atmosfer ile Uzay Arasında Bir Köprü
Mezosfer, atmosferimizin en soğuk katmanı olarak biliniyor; sıcaklıkların -100 °C’ye kadar düştüğü bu bölge, deniz seviyesinden 85 ila 105 km yüksekte yer alıyor. Mezopoz ise mezosfer ile termosfer arasındaki sınırı oluşturuyor ve alt atmosferden yukarıya doğru enerji aktarımı sağlıyor. Bu enerji transferi, atmosfer yoğunluğunu değiştirerek uydular üzerinde sürtünmeyi artırabiliyor.
Türbülansı İzlemek İçin Sodyum Katmanı Kullanılacak
NASA TOMEX+, araştırmalarını gökyüzünde meteorların oluşturduğu ince sodyum tabakasına yöneltecek. Özel bir lazer, bu atomları uyararak parlatacak ve ortaya çıkan desenler takip edilerek türbülans seviyeleri ölçülecek.
Görevde üç farklı roket kullanılacak:
İlk iki roket, atmosferde buhar izleyicileri bırakacak ve bir dakika arayla fırlatılacak.
Üçüncü roket, yaklaşık beş dakika sonra devreye girecek ve üzerinde bulunan lidar cihazıyla sodyum atomlarının hareketini haritalayacak.
Bu iki ölçüm tekniği birleştirildiğinde, mezopozdaki türbülansın şimdiye kadar elde edilen en net 3B görüntüsü oluşturulacak.
TOMEX+ görevinin aslen 18 Ağustos 2025’te başlaması planlanmıştı. Ancak olumsuz hava koşulları nedeniyle iki kez ertelendi. NASA’nın açıklamasına göre fırlatma, en erken 21 Ağustos’ta Wallops Uçuş Tesisi’nden gerçekleştirilecek.
