Orijinal Lozan Barış Antlaşması Paris’te düzenlenen bir sergide görüntülendi. Anlaşmanın yüz yıl sonunda sona ereceği algısı boşa çıktı.
Herkes orijinal Lozan Antlaşması tam olarak hangi maddeleri içeriyor merak ediyor. Antlaşmanın imzalandığı günkü hali Paris’te düzenlenen bir sergide karşımıza çıktı. Anlaşmanın şimdi sergilenmesinin temel sebebi ise 1. Dünya Savaşı’nın sona erişinin 100. yıl dönümü olması.
Bildiğiniz gibi ülkemizde de oldukça tartışılan bir antlaşma Lozan Antlaşması. Bir çok insan antlaşmanın 100 yıl sonra sona ereceğini düşünüyor. Bazıları Lozan’ın gizli maddelerinden bahsediyor. Bu konu bir çok kişi tarafından çok defa yalanlansa da öyle zihniyetler var ki antlaşmanın olmayan maddelerine sıkı sıkıya bağlanmışlar. Örneğin Türkiye maden çıkarmıyor çünkü Lozan Antlaşması gereği çıkarılan tüm madenler yabancı güçlere geçecek.
Serginin düzenleyicileri arasında yer alan Emmanuel Ranvoisy “1. Dünya Savaşı sonunda Avrupa’da 1918-1923 tarihleri arasında toplam 6 antlaşma imzalanmıştır. Bunlardan sadece Lozan Antlaşması günümüzde geçerliliğini korumaktadır.” Belge özgün haliyle burada ve incelenebilir. Arşivlerde başka bir metin yok. Bu antlaşmaları yapan devlet adamları bir süre sonra İkinci Dünya Savaşı’nın çıkacağını ve çoğunun geçersiz kalacağını bilemezdi. Dolayısıyla bir tanesi için yüz yıl sonrasına dönük taahhüt verildiğine inanmak mantıklı değil.” ifadelerini kullanıyor.
Kulaklık alırken nelere dikkat edilmeli
143 maddelik anlaşmada temel olarak Türkiye’yi ilgilendiren şu konular ele alındı:
- Türkiye Cumhuriyeti’nin sınırlarının belirlenmesi
- Osmanlı Devleti’nden kalan borçlar
- Boğazlar meselesi
- Savaş tazminatı
- Azınlıkların durumu
- Kapitülasyonlar
- Patrikhane
- Yabancı okulların durumu
Anlaşmanın sonucu ise şu şekilde:
- Sevr Antlaşması feshedildi.
- Kapitülasyonlar tamamen kaldırıldı.
- Türkiye’nin verdiği bağımsızlık mücadelesi çok sayıda ulusa ilham kaynağı oldu.
- Rum ve Ermeni iddiaları sonlandı.
- Batılı devletlerle ilişkiler yumuşadı ve inkılaplara zemin hazırlandı.
- Bir Kürt devletinin kurulmasının önüne geçildi.
- En önemlisi barış sağlandı.
Yorumlar kapatıldı.