Türkiye’nin ilk mobil seyahat uygulaması Piri, dünyanın bilinen en eski tapınaklarına ev sahipliği yapan Göbeklitepe ve Şanlıurfa turlarını kullanıcılarla buluşturdu.
12 bin yıl öncesine kadar uzanan bir kültürü açığa çıkaran Göbeklitepe, tarihteki en eski ve en büyük ibadet merkezi olarak kabul ediliyor. Keşfedildiği tarihten itibaren tüm dünyanın büyük ilgi gösterdiği Göbeklitepe, tarihin tüm gizemli gerçeklerini gözler önüne seriyor. Dijital sesli turlarıyla dünyayı özgürce keşfetmenizi sağlayan mobil seyahat uygulaması Piri, dünyanın bilinen en eski tapınaklarına ev sahipliği yapan Göbeklitepe ve Şanlıurfa turlarını kullanıcılarıyla buluşturdu.
2005 yılında Göbeklitepe ile yolu kesişen araştırmacı yönetmen Ahmet Turgut Yazman’ın sesli anlatımıyla hazırlanan içerikler hem evden dinlenebiliyor hem de yerinde dijital tur şeklinde deneyimlenebiliyor. Turun anlatıcısı Yazman, “Piri ekibiyle 1 yıl önce tam da Göbeklitepe’de tanıştım. Kültürel mirasları tanıtma ve geleceğe aktarma vizyonları, bunu teknolojiyle birleştirmeleri ve pozitif enerjileri beni çok etkiledi. Ardından Şanlıurfa ve Göbeklitepe dijital turları üzerinde çalışmaya başladık” dedi.
Yazman, 2010’da “Dünyanın ilk tapınağı: Göbeklitepe” belgeselinin de yönetmenliğini ve yapımcılığını üstlenmişti. “Göbeklitepe – Dünyanın İlk Tapınağı”nın çekimleri, iki yıl süren yoğun araştırma ve planlama sonrasında, 4 ülkeye toplam 17.500 km’lik yolculuk yapılarak iki senede tamamlandı..
“Şanlıurfa rotasını dinleyerek gezmek yarım gün alırken evden dinlemek 1 saat sürüyor”
Dijital turlar Şanlıurfa ve Göbeklitepe olarak iki ayrı rota halinde dizayn edildi. Şanlıurfa rotasında, Balıklıgöl, Ayn Zeliha Gölü, Urfa Kalesi, Gümrük Hanı, Klaus Schmidt Anı Evi, Fırfırlı Cami, Harran Kapısı, Eyüp Peygamber Cami gibi 17 farklı durak yer alıyor. Her bir durak ortalama 3-5 dakikalık sesli anlatıma sahip.
Bu rotayı dinleyerek gezmek yarım gün alırken evden dinlemek ise 1 saat sürüyor. Dijital sesli tur, kentin binlerce yıllık geçmişine dair ilgi çekici hikayeler de barındırıyor. Kral Nemrud’un Hz. İbrahimle arasında geçenler ‘’Balıklıgöl’’, kızı Zeliha ile yaşadıkları ‘’Ayn Zeliha Gölü’’ isimli duraklarda anlatılıyor. Şehirde Roma döneminin izlerine ise ‘’Haleplibahçe Mozaik Müzesi’’, ‘’Kızılkoyun Nekropolü’’ gibi duraklarda rastlamak mümkün.
T Biçimli Dikilitaşlar Dikkat Çekiyor
Göbeklitepe rotasında ise 24 durak yer alıyor. Duraklar arasında tapınak bölgeleri ve Şanlıurfa Arkeoloji Müzesi’nde ilgili eserler yer alıyor. Göbeklitepe ile ilgili dikkat çeken çok fazla konu bulunuyor. Bu konulardan biri, tepenin insan eliyle oluşturulmuş olması.
12 bin yıl önce buraya gelen insanlar buradaki tapınakları yapmış, belli bir süre kullanmış ve sonra bu tapınakların içini taş, toprak, kemikle doldurarak onları gömmüşlerdir. Gömdükleri tapınakların etrafına yeni tapınaklar yapmış, sonra onları da gömmüşlerdir. Bu şekilde zemin zaman içinde yükselince bugün Göbeklitepe olarak adlandırılan tepelik alan meydana gelmiştir.
Alanla ilgili merak uyandıran bir diğer konu ise tapınakların içine yerleştirilen T biçimli dikilitaşlar. Bu dikilitaşların, insan benzeri stilize varlıkları temsil ettiği düşünülüyor: Yatay parça kafa, dikey parça ise gövde bölümünü oluşturuyor. Arkeolog Klaus Schmidt bu dikilitaşlar için “T biçiminde insan benzeri stilize varlık” ifadesini kullanmıştır.
Bu şekilde ifade etmesinin sebebi bölgede birçok insan heykeli kafası ve gövdesinin bulunmuş olmasıdır. Şanlıurfa Yenimahalle’de bulunan ‘’Urfa Adamı’’, aynı dönem insanlarının insan heykeli yapmak istediklerinde yapabildiklerini gösteren güzel bir örnektir. Göbeklitepe’de ise T formu ile soyut bir anlatım söz konusudur. Bu durum, 12 bin yıl öncesinde yüksek bir sanatsal şuurun olabileceğini düşündürmektedir.
Piri’deki dijital turların özellikle bu dönemde bir avantajı daha dikkat çekiyor. Dijital turlar, sosyal mesafeye dikkat ederek gezmeye imkân sağlıyor. Kalabalık gruplarla bir araya gelmeden, kendi telefonunuzdan kendi turunuzu yapabilir, kendi kulaklığınızla dinleyerek gezebilirsiniz. Evde kalmayı tercih edenler içinse evden dinleme seçeneği mevcut.
İstanbul deprem risk haritasına nasıl ulaşılır?
