Okulların tatile girmesiyle birlikte birçok çocuk soluğu internet ve bilgisayar oyunlarının başında alıyor. Peki, çocuklarımızı sanal âlemde ne gibi tehlikeler bekliyor?
Bilgisayar oyunu oynamak ve internet kullanmak zamane çocuklarının en büyük eğlenceleri arasında. Özellikle okulların tatile girdiği bu dönemde birçok çocuk soluğu bilgisayar başında oyun oynarken alıyor. 12 – 17 yaş arası çocukların yüzde 93’ünün çevrimiçi olduğu günümüzde, bu ortamların hem çocuklarımızın psikolojisini nasıl etkilediği hem de kişisel verilerinin ne kadar güvende olduğu ise tartışma konusu. Ebeveynlere çocuklarının internet ortamında karşılaştıkları tehditler ve bunlardan nasıl korunacakları konusundaki ipuçları:
Uygunsuz içerikler: Pornografik içeriklerin yanında şiddet içerikli ve madde bağımlılığına özendiren görsel ve videolar, çocukların istemeden de olsa karşılaşabileceği içerikler olarak internette yoğun şekilde bulunuyor.
İstenmeyen iletişim: Siber zorbalık ve cinsel istismar olarak iki çeşidi olan istenmeyen iletişim ile çocuklar mesajlar ve e-postalarla ya hakarete uğruyor ya da cinsel olarak istismar edilmeye çalışılıyor. Trend Micro verilerine göre her 3 çocuktan 1’i çevrimiçi tacize uğruyor.
Pazarlama ve reklam istismarı: Günümüzde internet üzerinde birçok ilgi çekici reklam mevcut. Bu reklamlarla kişisel bilgilerini veren çocuklara yönelik çöpçatanlık ve kumar siteleri gibi yerlerden uygunsuz içerikler ve reklamlar da paylaşılabiliyor.
Gizli web tehditleri: Zararlı yazılımlar, casus yazılımlar, virüsler, fidye yazılımları gibi birçok tehdit, bunlardan kaçınma yöntemlerini bilmeyen çocukları tehdit ediyor.
Çocukların mahremiyet algısı yoktur
Çocukların mahremiyet algısı olmadığından yüz yüze konuşulan her şeyin online ortamda da söyleyebileceğini düşünürler. İnternetteki tuzaklara düşmesinin en önemli nedeni de internette hangi bilgileri paylaşacaklarını bilmemeleridir.
Çocuklar videolara bayılır
Çocuklar çizgi filmler, sinema filmleri ve dizileri izlemeye bayılırlar. İnternette dolaşan birçok zararlı video bağlantısı ise çocukların bu merakının istismar edilmesine neden olabiliyor. Örneğin İngiltere’de yapılan bir araştırmaya göre çocukların yüzde 42’si internette gezinirken cinsel içerikli videolara rastladıklarını söylüyorlar.
Kişisel bilgilerini kolayca açık edebilirler
Sosyal ağlarda aktif hesabı bulunan çocuklar kimi zaman aşırı paylaşım yaparak kendileriyle ilgili birçok bilgiyi ortaya saçarlar. Kötü niyetli kişiler bu bilgileri takip ederek istismara kalkışabilirler. Aynı zamanda siber zorbalığa da maruz kalabilirler. İnternetteki ücretli içeriklere erişmek için aşırı para harcayabilir ya da aldatılarak bankacılık verilerini siber korsanlara kaptırabilirler.
Çocuklar hayran oldukları karakterlerle ilgili konularda kolayca kandırılabilirler
Çoğu çocuk bir sanatçıya ya da hayal ürünü bir kahramana hayranlık besler ve sosyal medya hesaplarını takip ederler. İnternette genellikle bunlarla ilgili bilgiler edinmeye çalışırlar. Kötü niyetli kişiler bu unsurları kullanarak çocukları aldatmaya çalışabilirler.
- Çocuğunuz uygun bir yaşa gelinceye kadar evdeki bilgisayarı ortak kullanılan bir odaya yerleştirin. Bu sayede çocuğunuz bilgisayarı kullanırken neler yaptığını rahatça kontrol edebilirsiniz.
- İnternet ve sosyal ağları kullanması için belirli zaman aralıkları koyun. Haftada birkaç defa, Her gün 1 saat gibi zaman aralıkları belirleyerek çocuğunuzun interneti sizden habersiz kullanmasının önüne geçin.
- Bilgisayarınızdaki işletim sistemi, programlar ve güvenlik yazılımlarının güncellenmiş olduğundan emin olun. Bu sayede zararlı yazılım bulaşması ihtimalini en aza indirmiş olursunuz.
- Çocuğunuzun ziyaret edebileceği web siteleri ile ilgili onunla uzlaşın. Çocuğunuzun ziyaret ettiği web sitelerini yaşına uygun olup olmadığına göre ayrıştırın. Ziyaret etmemesi gereken sitelere girmemesi için onu ikna edin. Zararlı içerikleri engellemek için internet sitelerini filtreleyen bir yazılım kullanın.
- Çocuğunuz bilgisayar başından kalktıktan sonra internet tarayıcısının geçmiş kısmından ziyaret ettiği web sitelerine bakın. Bu sayede yaşına uygun olmayan bir içeriğe maruz kalıp kalmadığını inceleyin.
- Çocuğunuzun bilgisayar ya da mobil cihazlarda oynadığı oyunları öğrenin. Gerekirse onunla birlikte bu oyunları oynayın. İçeriklerinin uygun olup olmadığına bakın. Ayrıca çevrimiçi oyunlarda çocuğunuzun diğer oyuncular tarafından nasıl bir muameleye maruz kaldığını gözlemleyin.
- Eğer çocuğunuzu internet üzerinden attığı mesajlar ve e-postalarla rahatsız eden birisi varsa bu kişiyi engelleyerek çocuğunuzu rahatsız etmesini önleyin. Eğer engellemek mümkün değilse yasal yollara başvurun.
- Çocuklara mobil cihazlarını nasıl güvenli bir şekilde kullanacaklarını öğretin. 12 ile 17 yaşları arasındaki çocukların yüzde 75’inin cep telefonu var. Mobil uygulamaların kullanıcı izinlerini kontrol ederek ve mobil veri güvenliği yazılımı kullanarak veri sızıntısı olmasına engel olun. Bunun yanında örneğin Temple Run, Candy Crush gibi popüler mobil oyun ve uygulamaların taklitlerine karşı dikkatli olun.
2045 Yılında Dünya Nasıl Olacak?
