Deloitte Türkiye tarafından gerçekleştirilen ‘Türkiye’de Dizi Sektörü’ araştırmasına göre Türkiye’de diziler ve tekrarları gelir açısından kanallar için yüksek öneme sahip.
Türkiye’de profesyonel hizmetler alanında 28’nci yılını dolduran Deloitte Türkiye, “Dünyanın En Renkli Ekranı: Türkiye’de Dizi Sektörü” araştırmasını yayınladı. Araştırma, Türkiye’de dizi sektörü, televizyon izleme alışkanlıkları, yapım şirketlerinin ciroları ve Türk dizilerinin ekonomiye katkısını ele aldı.
Türk izleyicisi 2008 yılında günde ortalama 4,4 saat televizyon izlerken, internetin yaygınlaşması ve artan online video izleme oranı etkisiyle bu rakamın günümüzde ortalama 3,9 saate düştüğü görülüyor. Düşüşe rağmen Türkiye, günlük ortalama televizyon izleme süresi bazında 3,5 saatlik OECD ortalamasının üstünde yer alıyor. Dijital reklam yatırımlarında 2009’dan bu yana yaşanan yıllık ortalama %30’luk büyümeye karşın Türkiye’de televizyon, medya yatırımlarında %58’lik bir payla hala açık ara en çok tercih edilen mecraların başında geliyor. Bu oran Avrupa’da %25, dünya genelinde ise %40 düzeyinde bulunuyor.
Türkler en çok romantizm dizilerini seviyor
2013-2014 döneminde prime timeda yayınlanan programların süre olarak dağılımına bakıldığında % 62,5’luk ortalama ile diziler ve bunların tekrar bölümleri birinci sırada yer alıyor. Buna ek olarak izleyiciler, farklı dizi temaları arasında en çok romantizm öğeleri barındıran dizileri beğeniyor. Dizilerden sonraki kendisine prime timeda en fazla yer bulan program türünün ise %1 7’lik bir pay ile yarışma ve eğlence programları olduğu görülüyor.
Uzun dizilerin sebebi finansal nedenler
Rapora göre reklam süreleri de dâhil olmak üzere Türkiye’deki dizilerin % 60’ının uzunluğu, 120 ile 180 dakika arasında değişirken, 60 dakikanın altında süren diziler diğer birçok ülkenin aksine Türkiye’de neredeyse yok denecek kadar az. Gelişmiş ülkelere göre daha uzun olan dizi sürelerinin Türkiye’de önümüzdeki dönemde kısalmayacak olması da, araştırmada öne çıkan sonuçlardan bir diğeri olarak karşımıza çıkıyor.
Bunun en önemli sebebi ise reklam sürelerine kısıtlama getirilmesi ile oluşan finansal nedenler… Ayrıca dizi tekrarları ve özetleri, yayıncı kuruluşlar için önemli bir ek gelir kaynağı olmaya devam edecek. Öyle ki dizi tekrarları ve özetler yayınlanan toplam dizi süresinin yaklaşık % 60’ını oluştururken, yeni bölümler sadece % 40’ını oluşturuyor. Bilinirliği yüksek dizilerin tekrarları ya da özetleri de izleyiciler tarafından rağbet görüyor; son sezonda gün bazında yapılan analizde ilk beşte yer alan programların yaklaşık % 14’ü sadece dizi tekrar ve özetlerinden oluşmakta. Prime time in yaklaşık 17’si de yine dizi özet ve tekrarlarından oluşuyor.
En uzun süre yayında kalan dizi: ‘Arka Sokaklar’
Araştırmaya göre, 2013-2014 yayın sezonu sonu itibariyle yayında olan diziler arasında bölüm sayısı dikkate alındığında en uzun haftalık dizilerin başında 336 bölümle Arka Sokaklar dizisi geliyor. Onu, Kurtlar Vadisi Pusu (229 bölüm) ve Çocuklar Duymasın (156 bölüm) dizileri takip ediyor.
Dizilere bölüm başına ödenen meblağ, dizinin türü, rekabet durumu, senaryo gibi faktörlere bağlı olarak farklılık gösterse de dizilerin yapım maliyetleri 200 bin ile 700 bin dolar arasında değişiyor. Bu tutarın içerisinde en büyük maliyet kalemini oyunculara ödenen ücretler oluşturuyor; ünlü oyuncuların oynadığı büyük yapımlarda oyuncu maliyetlerinin payı %45’e kadar ulaşabiliyor.
