ABD Başkanı Donald Trump, 15 Mayıs’ta Katar’a gerçekleştirdiği ziyarette Apple CEO’su Tim Cook ile Hindistan’da hızla büyüyen iPhone üretimini masaya yatırdı.
Trump, 2019’da Austin’deki Mac Pro fabrikasını da beraber gezdikleri Cook’a, Apple’ın daha önce taahhüt ettiği 500 milyar dolarlık ABD yatırımı hatırlatmasında bulundu ve iPhone’ların Amerika pazarındaki üretimini Hindistan’dan yana değil, yerel tesislere taşımasını talep etti. Trump’ın iddiasına göre Cook, bu talebi kabul etti; ancak ne zaman başlayacağı ve hangi modellerin üretiminin kaydırılacağı konusunda hâlâ resmi bir takvim paylaşılmadı.
Mevcut durumda Apple, Foxconn ve diğer tedarik ortaklarıyla Hindistan’da başta temel iPhone modelleri olmak üzere üretimini genişletiyor. Hindistan, işçilik maliyetleri ve devletin “Üretimde Yerelleştirme Teşvik Programı” (PLI) kapsamında sağladığı teşviklerle hem yerel hem küresel pazarlara hizmet verecek bir merkez haline geldi. Ancak analistler, ABD’deki daha yüksek ücretler ve elektronik üretim ekosisteminin görece zayıflığı nedeniyle bu taşınmanın iPhone üretim maliyetlerini yaklaşık %25 yukarı taşıyacağını ve temel model etiket fiyatının 799 dolardan 999 dolara yükselebileceğini öngörüyor. Böyle bir hamle, Apple hisselerinde sert bir dalgalanmaya yol açtı ve hisse senedi fiyatı 15 Mayıs’ta 211,46 dolara geriledi.
Tedarik zincirine hâkimiyetiyle bilinen Apple, Çin’deki üretimin %90’ın üzerinde paylaştığı tedarikçi ağını Hindistan’a kaydırmanın zor olacağı uyarılarıyla karşı karşıya. Nikkei Asia’nın analizine göre, Çin hâlâ küresel iPhone üretiminin beşte dördünü tek başına üretiyor ve Hindistan şu anda ancak %10’unu sağlayabiliyor. Trump’ın baskısıyla Apple’ın yön değiştirmesi, yalnızca maliyet ve lojistik dengeleri değil; iPhone 17 Air gibi yakında piyasaya sürülecek modellerin fiyatlandırma ve tedarik planlarını da doğrudan etkileyecek. Cook’un, Amerikalı iş gücünü güçlendirme taahhüdünü yerine getirirken aynı zamanda tüketici dostu fiyatları koruma dengesini nasıl kuracağı merak konusu.