IDE’ler yani yazılım geliştirme ve kodlama araçları hız iddiasıyla sahneye çıktı, ama gerçek hız aslında terminalde saklıymış. Son dönemde terminalden kodlama yapmayı sağlayan yapay zeka destekli araçlar kullanılmaya başlandı. İşte detaylar…
Yapay zeka destekli kod editörleri yazılım dünyasının gözbebeği sayılıyordu. Cursor, Windsurf, Copilot gibi araçlar hatalı kodları düzelten akıllı yardımcılar olarak vitrine çıktı. Ama bu durum değişiyor. Doğrudan terminale inen yapay zeka sistemleri sahnenin yeni yıldızı olma yolunda ilerliyor. Bu araçlar komut satırında çalışıp, yalnızca kod yazmakla kalmayıp, tüm bilgisayar ortamını da kontrol etme yeteneğine sahip.
Görsel efektlerden uzak, siyah-beyaz terminal ekranı bazılarına nostalji gibi gelebilir. Ancak işlevsellik söz konusu olduğunda halen rakipsiz. Yazılan kodun çalışabilir hale gelmesi için gereken paket kurulumları, yapılandırma ayarları, dosya işlemleri gibi işlemler artık terminal odaklı yapay zekalara bırakıldı.
Şubat ayından bu yana Anthropic, Google DeepMind ve OpenAI sırasıyla Claude Code, Gemini CLI ve Codex isimli komut satırı araçlarını duyurdu. Üstelik bu ürünler şirketlerin en popüler servisleri arasına girmiş durumda. Peki bu değişim neden dikkat çekmedi? Çünkü görünürde klasik editörlerden farklı durmuyorlar. Fakat perde arkasında, yapay zekaların diğer bilgisayarlara nasıl müdahale ettiği kökten değişti.
İlginizi çekebilir: Samsung Galaxy A07 Tasarımı Ve İşlemcisi Google Veritabanında Ortaya ÇıktıTerminalden çalışan araçlar yükselirken klasik kodlama editörleri de tökezliyor. Mesela Windsurf, Google ve Cognition arasında parçalandı. Üst düzey yöneticiler transfer oldu, şirket de satıldı. Cursor Pro gibi rakip editörlerde de işler pek parlak değil. METR tarafından yapılan testler, yapay zeka destekli IDE’lerin aslında editörlerin geliştiricilere %20’ye yakın zaman kaybettirdiklerini ortaya koydu.
Ortadaki boşluğu ise Warp gibi araçlar dolduruyor. Terminal-Bench sıralamasında zirvede yer alan Warp kendini “agentic development environment” yani ajan temelli geliştirme ortamı olarak tanımlıyor. IDE’le komut satırı arasında bir noktada duruyor, ancak odak yine terminalde. Warp’ın kurucusu Zach Lloyd, terminalin geliştirici dünyasında altın değerinde olduğunu savunurken, “Terminal yazılım yığınının en alt katmanında. AI modellerinin çalışması için en esnek alan burası” yorumunda bulundu.
Terminalden çalışan araçlarla, kodlama editörleri arasındaki farkı anlamak için karşılaştırmalara bakmak gerekli. Klasik kod editörleri, GitHub’daki açık sorunları çözmek üzerinden ölçülüyor. SWE-Bench testinde olduğu gibi. Hatalı kod alınıyor, çalışır hale getiriliyor. Fakat terminal odaklı araçlar daha geniş alanda at koşturuyor. Kodun ötesine geçip tüm ortamı kontrol ediyorlar. Örneğin Git sunucusunu yapılandırmak, eksik script’leri çözmek gibi işler.