AB ve Çin, elektrikli araç (EV) ticaretinde yeni bir döneme geçmeyi değerlendiriyor. Mevcut tarife sistemini terk ederek, Çin’de üretilen EV’ler için AB’de uygulanacak asgari fiyatlar belirlemeyi öneriyorlar. Çin Ticaret Bakanlığı’na göre, bu konuda derhal müzakerelere başlanması gerekiyor.
AB ve Çin arasındaki bu yaklaşım, AB’nin Ekim 2024’te Çin menşeli EV’lere ek gümrük vergileri getirmesinin ardından gündeme geldi. O tarihte, BYD’nin araçlarına %17, SAIC modellerine %35,3 oranında ek vergi uygulamaya başlayan Brüksel, söz konusu tarifeleri normal ithalat vergilerine eklemişti. Asgari fiyat mekanizması kabul edilirse, bu ek vergiler yerine sabit bir taban fiyat uygulanacak.
Alman otomobil derneği VDA, ek tarifelerin uluslararası ticaret kurallarını zedelediğini ve tedarik zincirlerine zarar verdiğini savunuyor. Gerçekten de, 2025’in ilk iki ayında Çin’den AB’ye 50.000’den fazla tam elektrikli araç (BEV) gelirken; halen vergiden muaf olan plug-in hibritler (PHEV) için 25.900 adet sevkiyat yapıldı ve bu segmentte satışlar %892 artış gösterdi.
2023’te Çinli üreticiler, AB’nin BEV pazarının yaklaşık %8’ini elinde tutuyordu. Tarife sonrası büyüme hızı yavaşlarken, AB’den Çin’e yapılan BEV ihracatı yalnızca 11.499 adetle sınırlı kaldı. Çinli firmalar, tarifelerin etkisini hafifletmek için Macaristan’da yeni bir BYD fabrikası kurmayı planlıyor; bu sayede Avrupa içi üretimle hem maliyetleri düşürecek hem de nakliye kaynaklı karbon emisyonlarını azaltacaklar.
AB ve Çin arasındaki asgari fiyatın muhtemel sonuçları
Rekabet dengesi: Asgari fiyatlar, Çin EV’lerinin Avrupa markalarından çok daha ucuz satılmasını engelleyerek, Volkswagen, Stellantis ve diğer büyük oyuncuların üzerindeki baskıyı hafifletebilir.
Tüketici maliyetleri: Sabit taban fiyat, Çinli araçların fiyatını yükselteceğinden, EV satın alma maliyetlerini artırarak benimsemeyi yavaşlatabilir.
Çevresel etkiler: Yüksek fiyatlar, içten yanmalı araç kullanımını uzatabilir. Öte yandan, Avrupa’da üretilen EV’lerin enerji kaynağı da karbon ayak izini belirleyecek.
Brüksel, kendi yeşil teknoloji üretimini Çin’den gelen ucuz ithalat baskısından korumak istiyor. Bu, yerel inovasyonu teşvik etse de, uluslararası ticaret ilişkilerinde gerilim yaratabilir. Özetle, AB ve Çin arasındaki bu asgari fiyat önerisi, elektrikli araç ticaretinde tarifelerin yerini alabilecek yenilikçi bir yaklaşım. Ancak hem tüketici cüzdanlarına hem de çevresel hedeflere etkisi dikkatle değerlendirilmeden uygulamaya alınmamalı.
